W styczniu 2026 roku wchodzą w życie nowe przepisy wynikające z uchwalonego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu dokonania deregulacji w zakresie energetyki. Projekt, przyjęty przez Radę Ministrów na wniosek Ministra Klimatu i Środowiska, ma za zadanie uprościć procedury administracyjne, zwiększyć udział odnawialnych źródeł energii (OZE) w Polsce oraz poprawić przejrzystość rachunków za prąd.
Czym jest deregulacja w energetyce?
Deregulacja to proces ograniczania nadmiernego regulowania państwem sektora energetycznego, który ma na celu usprawnienie funkcjonowania rynku energii, wspieranie innowacji oraz promowanie rozwoju mikro- i małych przedsiębiorstw w tym obszarze. Według Centrum Informacyjnego Rządu (CIR), nowe rozwiązania mają przynieść korzyści zarówno konsumentom końcowym, jak i inwestorom oraz lokalnym gminom.
„Projekt realizuje działania deregulacyjne rządu. Nowe rozwiązania ułatwią życie odbiorcom energii, małym przedsiębiorcom i inwestorom. Zaproponowane przepisy oznaczają mniej biurokracji, tańsze inwestycje w odnawialne źródła energii (OZE) i prostsze rachunki za prąd.”
Nowości w rachunkach za prąd
Jedną z najważniejszych zmian będzie uproszczenie i przejrzystość faktur za energię elektryczną. Od 1 stycznia 2026 roku:
- Rachunki będą zawierały łączną kwotę do zapłaty, a także podział kosztów na:
- koszt zużytej energii elektrycznej
- koszt jej dostarczenia
- Wprowadzona zostanie elektroniczna komunikacja między klientami a firmami energetycznymi oraz urzędami.
- Klienci będą mogli wybrać formę papierową, jeżeli nie chcą lub nie mogą korzystać z komunikacji cyfrowej.
- Przejście na komunikację elektroniczną będzie możliwe po zgłoszeniu przez klienta.
Zmiany te są częścią szerszego trendu digitalizacji usług publicznych i prywatnych, wpisując się również w cele Polskiego Ładu i Strategii Energetycznej do 2040 roku.
Ułatwienia dla inwestorów w OZE
Rząd postawił na realne wsparcie dla rozwoju odnawialnych źródeł energii. najważniejsze zmiany obejmują:
Podniesienie progu koncesyjnego z 1 MW na 5 MW
Dotychczas każdy inwestor planujący budowę instalacji OZE o mocy powyżej 1 MW musiał uzyskać koncesję od Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Po wejściu w życie nowelizacji, granica ta wzrośnie do 5 MW.
„Instalacje do 5 MW (włącznie) nie będą już wymagały koncesji – wystarczy wpis do rejestru.”
To rozwiązanie znacząco uprości procedury dla małych i średnich firm oraz rolników, którzy inwestują w zieloną energię.
Fotowoltaika „na zgłoszenie” do 500 kW
Kolejnym istotnym ułatwieniem jest możliwość budowy instalacji fotowoltaicznych do 500 kW bez konieczności składania wniosku o pozwolenie na budowę – wystarczy zgłoszenie.
„Rozwiązanie pozwoli szybciej inwestować w energię odnawialną, pozyskiwaną ze słońca.”
Wyjątek dotyczy jednak terenów objętych ochroną przyrodniczą, gdzie nowe przepisy nie będą stosowane, aby chronić środowisko naturalne.
Efektywniejsze wykorzystanie infrastruktury sieciowej – cable-pooling
Rząd wprowadza mechanizm tzw. cable-poolingu, czyli wspólnego wykorzystywania istniejącej infrastruktury elektroenergetycznej. Dzięki temu możliwe będzie:
- łatwiejsze przyłączanie nowych źródeł energii,
- integracja magazynów energii z siecią,
- redukcja czasów oczekiwania na przyłączenie.
Zastosowanie tej formuły może być szczególnie istotne w przypadku mikrosieci, farm wiatrowych czy regionalnych biogazowni.
Data wejścia w życie
Nowe przepisy wchodzą w życie 1 stycznia 2026 roku. To daje przedsiębiorcom, administratorom sieci oraz obywatelom czas na przygotowanie się do zmian. Jednocześnie ministerstwo zobowiązało się do prowadzenia kampanii informacyjnej, która pomoże społeczeństwu lepiej zrozumieć nowe rozwiązania.
Podsumowanie – Dlaczego warto śledzić tę reformę?
Deregulacja w energetyce to nie tylko techniczne zmiany prawne, ale także najważniejszy krok ku transformacji energetycznej w Polsce. Uproszczone procedury, niższe koszty inwestycji i większa przejrzystość rachunków to elementy, które bezpośrednio wpływają na jakość życia Polaków i konkurencyjność polskiego sektora energetycznego.
Dla inwestorów, farmerów, właścicieli domów jednorodzinnych i mikroprzedsiębiorstw – nowe przepisy otwierają drogę do szybszego i bardziej efektywnego rozwoju zielonej energii.
Read more:
Deregulacja w energetyce przyjęta