Wojna handlowa między Stanami Zjednoczonymi a Chinami weszła w nową, dramatyczną fazę. W piątek, 10 października 2025 roku, prezydent USA Donald Trump ogłosił bezprecedensową eskalację, zapowiadając podniesienie ceł na wszystkie chińskie towary do 100%. Dodatkowo, administracja USA ma wprowadzić kontrolę eksportu na “wszelkie najważniejsze oprogramowanie”. Jest to bezpośrednia i niezwykle ostra odpowiedź na wcześniejszą decyzję Pekinu o drastycznym ograniczeniu eksportu metali ziem rzadkich.
Co się wydarzyło? Chronologia eskalacji:
- Ruch Chin (czwartek): Pekin, wykorzystując swoją dominującą pozycję na rynku, znacząco rozszerzył kontrolę eksportu metali ziem rzadkich. Są to surowce najważniejsze dla produkcji niemal całej nowoczesnej technologii – od telefonów i pojazdów elektrycznych po zaawansowane systemy uzbrojenia. Decyzja ta została odebrana przez Waszyngton jako próba “wzięcia globalnej gospodarki za zakładnika”.
- Odpowiedź Trumpa (piątek): W serii wpisów na swojej platformie społecznościowej Truth Social, prezydent Trump ogłosił działania odwetowe:
- 100% cła: Od 1 listopada 2025 roku (lub wcześniej, w zależności od dalszych działań Chin) wszystkie towary importowane z Chin do USA zostaną objęte stawką celną w wysokości 100%.
- Kontrola eksportu oprogramowania: Równocześnie wprowadzona zostanie ścisła kontrola eksportu na “wszelkie najważniejsze oprogramowanie” do Chin.
- Odwołanie spotkania: Trump zagroził również odwołaniem planowanego na za trzy tygodnie spotkania z przywódcą Chin, Xi Jinpingiem, w Korei Południowej (Pekin nigdy oficjalnie nie potwierdził tego spotkania).
Znaczenie i potencjalne konsekwencje
Ta gwałtowna eskalacja to najpoważniejszy kryzys w relacjach między dwiema największymi gospodarkami świata od miesięcy. Rodzi to fundamentalne pytania o przyszłość globalnego handlu i gospodarki.
- Wpływ na konsumentów i firmy: 100% cła oznaczają, iż ceny niemal wszystkich produktów importowanych z Chin do USA – od elektroniki i odzieży po meble i zabawki – mogą się podwoić. Spowoduje to gwałtowny wzrost inflacji i ogromne problemy dla amerykańskich firm, których łańcuchy dostaw są silnie uzależnione od chińskich fabryk.
- Uderzenie w chińską gospodarkę: Dla Chin, których gospodarka wciąż walczy z problemami wewnętrznymi, utrata dostępu do największego rynku konsumenckiego na świecie nie będzie tak silnym ciosem, jakim byłoby kilka lat temu. Chińczycy od momentu wypowiedzenia wojny handlowej przez Trumpa systematycznie zmniejszają swoją zależność od amerykańskiego rynku.
- Globalna niepewność: Nagłe zerwanie więzi gospodarczych między “fabryką świata” a jej “największym konsumentem” wywołałoby falę uderzeniową w całej globalnej gospodarce, prowadząc do chaosu na rynkach finansowych i zakłóceń w łańcuchach dostaw na całym świecie.
Analitycy podkreślają, iż choć retoryka prezydenta Trumpa jest niezwykle ostra, pozostawia on pewne pole do negocjacji, uzależniając ostateczne wdrożenie ceł od “dalszych działań lub zmian podjętych przez Chiny”. Najbliższe tygodnie będą najważniejsze i pokażą, czy obie strony zdecydują się na deeskalację, czy też świat stanie na progu pełnoskalowej wojny handlowej o nieprzewidywalnych skutkach.
Być może strona chińska postanowiła wykorzystać słabość Trumpa, czyli jego wielkie ego. Być może (o czym się wspomina za kulisami) Trump “wygra” wojnę handlową (wizerunkowo), w zamian za co porzuci Tajwan. A jeżeli nie, wojna handlowa przejdzie na wyższy poziom. Problem polega jednak na tym, iż jeżeli Pekin wykonał ofensywny ruch pierwszy, zrobił to po dokładnej analizie konsekwencji. I z tej analizy wynikało, iż taki ruch przyniesie szkody, które nie spowodują poważnych konsekwencji ekonomicznych. Dla Chin.
Wykorzystane źródła:
- Reuters / Nikkei Asia: “Trump hits China with 100% retaliatory tariffs in trade war escalation”;
- The Wall Street Journal: Analizy i komentarze redakcyjne dotyczące wpływu zapowiedzianych ceł na amerykańską i globalną gospodarkę, w tym na inflację i łańcuchy dostaw.
- Bloomberg;
- Global Times / Xinhua;
Leszek B. Ślazyk
e-mail: [email protected]
© www.chiny24.com
