To wnioski ze spotkania „Strategie i finansowanie w sektorze obronności i bezpieczeństwa”, w którym uczestniczyli przedstawiciele administracji, instytucji finansowych i biznesu. Gościliśmy ekspertów Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Rozwoju i Technologii, PFR Ventures, PwC Polska oraz firm zrzeszonych w Lewiatanie.
Biznes w systemie bezpieczeństwa państwa
Podczas dyskusji podkreślano, iż rozwój krajowego przemysłu obronnego i inwestycje w nowoczesne technologie mogą tworzyć impuls do innowacji i rozwoju gospodarczego. Obrona narodowa przestaje być domeną wyłącznie wojska, stając się również motorem rozwoju cywilnego.
Pojawił się postulat utworzenia wyspecjalizowanej agencji ds. innowacji obronnych na wzór amerykańskiej DARPA. Taka instytucja, powołana od podstaw (a nie jako część istniejących struktur), mogłaby efektywnie wychwytywać i rozwijać przełomowe technologie dual-use dla wojska i gospodarki.
Innowacje dual-use i finansowanie technologii
Paneliści zgodzili się, iż rozwój technologii podwójnego zastosowania (dual-use) – takich jak drony, sztuczna inteligencja, cyberbezpieczeństwo czy systemy satelitarne – powinien być priorytetem, wspieranym wspólnie przez programy publiczne, prywatne oraz unijne. Podkreślono, iż wiele innowacyjnych rozwiązań powstaje poza tradycyjnym sektorem zbrojeniowym, dlatego potrzebne są dedykowane programy wsparcia zachęcające te firmy do udziału w projektach obronnych. Eksperci zwrócili uwagę na potencjał polskich MŚP i startupów technologicznych. Są one źródłem nowatorskich rozwiązań, ale wymagają stabilnego systemu grantów, ulg podatkowych oraz łatwiejszego dostępu do zamówień MON, aby móc zaistnieć w sektorze obronnym.
Nowe instrumenty finansowe
Paneliści omówili możliwości wykorzystania funduszy publicznych i prywatnych, w tym przygotowywanego Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności, programu SAFE i innych programów unijnych. Zwrócili też uwagę, iż przejrzyste kryteria i otwarty dostęp do finansowania mogą wzmocnić udział polskich firm, zwłaszcza z sektora MŚP i startupów technologicznych.
Przedstawiciel PFR Ventures wskazał na rosnącą rolę kapitału prywatnego i funduszy venture capital w finansowaniu innowacji obronnych, szczególnie w obszarach deep tech i AI.
W kontekście finansowania bardzo ważne jest także usprawnienie i uproszczenie procedur zamówień obronnych. Jest to niezbędne, by nadążyć za tempem rozwoju technologii. Wskazano potrzebę wprowadzenia szybszych ścieżek zakupowych, dialogu technicznego z rynkiem oraz pilotażowych wdrożeń, co umożliwi Siłom Zbrojnym sprawniejsze pozyskiwanie innowacji.
Zespół ds. obronności w Konfederacji Lewiatan
Podczas spotkania zaprezentowano także nowo utworzony Zespół ds. obronności Konfederacji Lewiatan. To platforma współpracy biznesu, administracji publicznej i środowiska naukowego. Zespół ma wspierać rozwój krajowego przemysłu obronnego, tworzyć rekomendacje dla rządu i promować wykorzystanie technologii dual-use w gospodarce.
Konfederacja Lewiatan konsekwentnie wspiera przedsiębiorców w dostępie do wiedzy, partnerstw i narzędzi rozwoju.
Wzmacnianie sektora obronności i bezpieczeństwa to dziś nie tylko wyzwanie strategiczne, ale także szansa na innowacyjny rozwój polskiej gospodarki.
Spotkanie odbyło się 22 października w siedzibie Konfederacji Lewiatan.
