Reakcje państw Azji na atak Izraela na Iran: Od zaniepokojenia do potępienia

W odpowiedzi na eskalację konfliktu izraelsko-irańskiego, państwa Azji wyraziły szerokie spektrum reakcji – od ostrożnego zaniepokojenia po otwarte potępienie działań Izraela i USA. Atak na irańskie obiekty nuklearne wywołał obawy o destabilizację Bliskiego Wschodu, zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego oraz ryzyko globalnego kryzysu gospodarczego.

Stanowisko Chin: Wezwanie do natychmiastowego zawieszenia broni

Chiny, jako stały członek Rady Bezpieczeństwa ONZ, ostro skrytykowały amerykańskie ataki na Iran, nazywając je „poważnym naruszeniem prawa międzynarodowego”. Ambasador Fu Cong oskarżył USA o pogorszenie sytuacji w regionie i zagrożenie dla światowego systemu nieproliferacji nuklearnej. Wraz z Rosją i Pakistanem Chiny zaproponowały rezolucję ONZ wzywającą do „natychmiastowego i bezwarunkowego” zawieszenia broni.

Pekin podkreślił także konieczność ochrony suwerenności Iranu, co jest spójne z jego szerszą polityką antyinterwencjonizmu. Jednocześnie Chiny, jako największy importer ropy z Bliskiego Wschodu, obawiają się potencjalnego zamknięcia Cieśniny Ormuz, co zagroziłoby ich bezpieczeństwu energetycznemu.

Reakcje państw ASEAN: Jednomyślne wezwania do deeskalacji

1. Filipiny – mimo bliskich relacji z USA – wyraziły „głębokie zaniepokojenie” i wezwały do „dyplomatycznego rozwiązania konfliktu”.

2. Wietnam zaapelował o zaprzestanie ataków „w tym na obiekty nuklearne” i rozwiązanie sporu na drodze prawa międzynarodowego.

3. Tajlandia ostrzegła przed „katastrofalnymi skutkami” eskalacji dla regionu i cywilów.

4. Malezja, pod rządami premiera Anwara Ibrahima, otwarcie potępiła Izrael, wzywając do „zaprzestania prowokacyjnych działań”. Anwar wskazał także na ryzyko gospodarcze związane z potencjalnym kryzysem w Cieśninie Ormuz.

5. Indonezja skupiła się na ewakuacji obywateli, ale także wezwała do „powrotu do stołu negocjacyjnego”.

Indie: Ostrożna dyplomacja

Premier Narendra Modi w rozmowie z irańskim prezydentem Masoudem Pezeshkianem wezwał do „deeskalacji i dialogu”. Indie, które utrzymują dobre relacje zarówno z Iranem, jak i USA, unikają jednoznacznego potępienia którejkolwiek ze stron, skupiając się na ochronie swoich interesów gospodarczych (w tym importu ropy).

Pakistan: Sojusz z Chinami przeciwko USA

Islamabad, który niedawno nominował Donalda Trumpa do Pokojowej Nagrody Nobla, tym razem stanął po stronie Chin i Rosji, popierając rezolucję ONZ o zawieszeniu broni. Pakistan od lat utrzymuje napięte relacje z USA, a jego zbliżenie z Iranem i Chinami wpisuje się w szerszą strategię geopolityczną.

Japonia i Korea Południowa: Ostrożność i obawy o bezpieczeństwo

• Japonia nazwała izraelsko-irańską wymianę uderzeń „skrajnie niepokojącą”, ale oddzieliła amerykańskie ataki od działań Izraela, uznając je za część „dążeń do pokoju”.

• Korea Południowa, choć oficjalnie nie skomentowała konfliktu, obawia się potencjalnych analogii do Korei Północnej. Eksperci ostrzegają, iż sukces Izraela w osłabieniu irańskiego programu nuklearnego może zachęcić USA do bardziej agresywnej postawy wobec Pjongjangu.

Korea Północna: Potępienie USA i ostrzeżenie przed „zachodnim imperializmem”

Rzecznik MSZ Korei Północnej oskarżył USA o „deptanie suwerenności Iranu” i wskazał, iż konflikt jest wynikiem „zachodniego wsparcia dla izraelskiej agresji”. Reżim Kim Dzong Una prawdopodobnie wykorzysta sytuację do wzmocnienia sojuszu z Rosją i Chinami, jednocześnie ucząc się na błędach Iranu (np. słabości obrony przeciwlotniczej).

Azja wobec nowej fali niestabilności

Reakcje państw azjatyckich pokazują, że:

1. Większość państw regionu opowiada się za dyplomacją, obawiając się skutków gospodarczych wojny (wzrost cen ropy, zakłócenia w handlu).

2. Chiny i Rosja wykorzystują konflikt do osłabienia wpływów USA w ONZ i regionie.

3. Zamknięcie Cieśniny Ormuz byłoby katastrofą dla Azji, która importuje stamtąd ogromne ilości ropy.

4. Eskalacja może wpłynąć na bezpieczeństwo nuklearne w Azji, zwłaszcza w kontekście Korei Północnej.

W nadchodzących dniach najważniejsze będzie stanowisko Iranu – czy zdecyduje się na otwartą wojnę z USA i Izraelem, czy też przyjmie propozycję rozmów, którą wspierają Chiny i kraje ASEAN.

Źródła:

• Nikkei Asia – “China pushes cease-fire at UN as Asia echoes call to end Iran war” (główny artykuł, na którym oparto analizę)
• Xinhua News Agency – oficjalne stanowisko Chin przedstawione przez ambasadora Fu Conga w ONZ.
• Korea Central News Agency (KCNA) – oświadczenie MSZ Korei Północnej potępiające atak USA na Iran.
• Oświadczenia rządowe Filipin, Wietnamu, Tajlandii, Malezji, Indonezji i Indii.
• Wypowiedzi ekspertów – m.in. prof. Leif-Eric Easley z Ewha Womans University w Seulu.
  

  

  Leszek B. Ślazyk

  e-mail: [email protected]

  © www.chiny24.com