Komisja Europejska, która w zeszłym tygodniu przedstawiła propozycję nowego pakietu sankcji, zaproponowała objęcie restrykcjami 150 rosyjskich statków z tzw. floty cieni. Kreml posługuje się tankowcami, które wykorzystywane są do nielegalnego eksportu rosyjskiej ropy i produktów ropopochodnych w celu obejścia zachodnich sankcji.
Obecnie w transporcie rosyjskiej ropy bierze udział ponad 600 jednostek pływających pod banderami państw trzecich. Polska prezydencja zaproponowała rozszerzenie listy objętych sankcjami statków do 200, co zostało zaakceptowane przez państwa członkowskie już w poniedziałek.
W ramach 17. pakietu sankcji planowane jest też objęcie wzmocnioną kontrolą eksportu kolejnych firm podejrzewanych o dostarczanie Rosji technologii mogących służyć celom wojennym. Na listę mają trafić 31 podmiotów z Rosji, Turcji, Serbii, Uzbekistanu, Wietnamu oraz Zjednoczonych Emiratów Arabskich.
Putin pod presją
Według ministra finansów Andrzeja Domańskiego, w Europie coraz bardziej rozpada się mit o sile rosyjskiej gospodarki. Jak zauważa, wśród państw członkowskich UE rośnie przekonanie, iż sankcje przynoszą efekty, co z kolei zwiększa ich gotowość do podejmowania kolejnych działań – w tym również do wykorzystania zamrożonych rosyjskich aktywów.
Wiemy, iż inflacja jest tam znacznie wyższa, wiemy, iż dochody z ropy stanowią malejący udział w ich budżecie, co oznacza, iż więcej muszą ściągać z podatków, z firm, z obywateli, więc wiemy, iż rosyjska gospodarka jest pod presją. Dlatego trzeba tę presję ciągle wywierać – oświadczył Domański we wtorek w Brukseli.
W środę ambasadorowie państw członkowskich przy UE mają wstępnie zatwierdzić nowe sankcje. Ostateczna decyzja zapadnie we wtorek, 20 maja, podczas spotkania ministrów spraw zagranicznych w Brukseli. Będzie to już drugi pakiet sankcji, którego procedowaniem w Radzie UE kieruje polska prezydencja. Poprzedni pakiet został przyjęty pod koniec lutego.
Sankcje spoza UE
W tym samym okresie również Wielka Brytania ogłosiła szeroko zakrojone sankcje, wymierzone w nielegalne tankowce wykorzystywane przez Rosję. 9 maja kraj zaprezentował największy jak dotąd pakiet restrykcji wobec floty cieni. Nowe środki obejmują m.in. zakaz wchodzenia tych statków do brytyjskich portów oraz możliwość ich zatrzymania na wodach terytorialnych Zjednoczonego Królestwa. Według brytyjskiego rządu, od początku 2024 roku statki te przewiozły rosyjską ropę o wartości ponad 24 miliardów dolarów. Wielka Brytania twierdzi, iż nałożyła sankcje na większą liczbę jednostek tej floty niż jakiekolwiek inne państwo, a działania mają również na celu ochronę infrastruktury krytycznej i środowiska.
Premier Keir Starmer podkreślił, iż Rosja stanowi realne zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego i gospodarki Wielkiej Brytanii, a rząd podejmie wszelkie kroki, by odciąć machinę wojenną Putina od dochodów z eksportu ropy oraz chronić podmorską infrastrukturę energetyczną.
