Немецкие СМИ: крайне правые в Польше завоевывают сердца молодежи

W ostatnich miesiącach obserwujemy znaczące zmiany w postawach politycznych polskiej młodzieży. Według analiz niemieckiego kanału ZDF, przeprowadzonych przez dziennikarkę Jenifer Girke, coraz częściej młodzi Polacy – zwłaszcza w grupie wiekowej 18–29 lat – opowiadają się za skrajnie prawicowymi i populistycznymi hasłami, które jeszcze niedawno były postrzegane jako marginalne.

Populizm, który trafia w sedno

Girke zauważa, iż postawy te znajdują uznanie m.in. dzięki prostym rozwiązaniom problemów społecznych i ekonomicznych, jakie proponuje m.in. Sławomir Mentzen, jeden z czołowych ideologów Konfederacji. Jak pisze dziennikarka: „Mentzen ma rzekomo proste rozwiązania problemów polskiego społeczeństwa: obniżyć podatki, wyrzucić cudzoziemców, zrezygnować z ochrony klimatu, zakazać aborcji. Brzmi jak tani prawicowy populizm, ale najwidoczniej ta taktyka funkcjonuje.”

Takie stanowiska nie są przypadkiem akceptowane głównie przez młodych wyborców – to efekt frustracji, rozczarowania i poczucia braku realnej reprezentacji wśród partii centrowych.

Przesunięcie wyborcze: od Tuska do populistów

Ciekawe dane przedstawiają się w kontekście wyborów prezydenckich 2024 roku. W pierwszej turze głosowania kandydat Konfederacji zajął pierwsze miejsce wśród najmłodszych wyborców w wieku 18–29 lat. To ogromny kontrast wobec wyborów parlamentarnych, kiedy ci sami młodzi ludzie masowo popierali Donalda Tuska.

„Co się stało w ciągu półtora roku?” – pyta retorycznie Jenifer Girke. Odpowiedź może tkwić w utracie zaufania do liderów umiarkowanych oraz braku nowej, bliskiej pokoleniu twarzy, która mogłaby zaoferować autentyczność i innowacyjność bez dawania poczucia elitarności.

„Frustracja jest spoiwem”

Według Joanny Stolarek, szefowej Fundacji Boella w Polsce, „frustracja jest ważnym powodem takiego a nie innego zachowania wyborczego młodzieży”. Dodaje, iż młodzi są rozczarowani tym, iż ich postulaty z wyborów parlamentarnych nie zostały spełnione. Nie widzą realnych działań, które by wpłynęły na jakość życia, edukację czy warunki pracy.

To właśnie ta emocjonalna próżnia staje się nawierzchnią dla skrajnych narracji, które oferują odpowiedzi łatwe do zrozumienia, choć często niesprawdzone i nieoparte na faktach.

Czy Mentzen jest nowym Tusk?

Zaskakujące jest to, iż młodsi wyborcy mogą łatwiej identyfikować się z osobą Sławomira Mentzena niż z Donaldem Tuskiem. „Łatwiej mogą zaakceptować 38-letniego Mentzena, odnoszącego sukcesy biznesmena w dobrze skrojonym garniturze i człowieka, który zawdzięcza karierę samemu sobie, niż Donalda Tuska, który zmierza w kierunku emerytury” – ocenia Girke.

Choć Mentzen nie ma tradycji politycznej ani szerokiego grona zwolenników w instytucjach państwowych, jego obecność w przestrzeni publicznej i sposób komunikacji trafia do młodej, urbanistycznej klasy średniej – często rozczarowanej systemem i poszukującej alternatywy.

Czy władza potrafi odzyskać zaufanie?

Girke ostrzega, iż jeżeli obecny rząd nie odzyska zaufania młodych wyborców, to w kolejnych wyborach „nowy polski rząd utworzą Konfederacja i PiS wraz z innymi prawicowo-radykalnymi ugrupowaniami”.

To nie tylko kwestia polityki wewnętrznej, ale również wpływ na relacje międzynarodowe, szczególnie w kontekście członkostwa Polski w Unii Europejskiej i NATO.

Podsumowanie

Polska młodzież nie jest jednorodną grupą – to pokolenie różnorodnych poglądów, wartości i frustracji. Jednakże w ostatnim czasie można zauważyć trend ku uproszczonym narracjom i populistycznym hasłom, które oferują szybkie rozwiązania i odporność na kompromisy.

Ważne jest, aby partie umiarkowane – zarówno lewica, jak i centrum – dokonały refleksji nad swoim językiem, stylami komunikacji oraz realnymi działaniami, które mogą pomóc w ponownym zbudowaniu zaufania.