Поляки будут платить больше за электричество. С июля плата за мощность возвращается, даже 16 злотых в месяц!

Od lipca 2025 roku miliony polskich gospodarstw domowych muszą przygotować się na dodatkowe obciążenia w rachunkach za prąd. Po miesiącach tymczasowego zawieszenia, powraca opłata mocowa, która dotąd była elementem rządowej tarczy energetycznej. To koniec jednej z kluczowych ulg, mających chronić Polaków przed drastycznymi podwyżkami cen energii. Średnio, przeciętna polska rodzina odczuje wzrost rachunków o około 11 złotych miesięcznie, ale dla tych, którzy zużywają najwięcej prądu, dodatkowe koszty mogą sięgnąć choćby 16 złotych. Ta zmiana oznacza, iż w skali roku z kieszeni Polaków zniknie choćby ponad 190 złotych, wpływając na domowe budżety w obliczu rosnącej inflacji i innych wydatków. Urząd Regulacji Energetyki (URE) już ustalił nowe stawki, które wejdą w życie z początkiem lipca, sygnalizując koniec ery szerokich dopłat i stopniowy powrót do rynkowych realiów.

Koniec ulg: Dlaczego opłata mocowa wraca?

Zawieszenie opłaty mocowej było częścią szerszego pakietu rządowego, którego celem było złagodzenie skutków kryzysu energetycznego, który uderzył w Europę i Polskę. Przez ostatnie miesiące, polskie rodziny mogły odetchnąć z ulgą, widząc, iż w ich rachunkach za prąd nie pojawia się ta dodatkowa pozycja, która normalnie stanowi stały element kosztów energii elektrycznej. Był to jeden z wielu mechanizmów osłonowych, które miały pomóc Polakom przetrwać okres gwałtownych podwyżek cen. Jednak z końcem czerwca 2025 roku, przepisy tymczasowo blokujące naliczanie tej opłaty wygasły.

Od 1 lipca 2025 roku, opłata mocowa zostanie automatycznie ponownie wprowadzona do wszystkich rachunków za prąd, niezależnie od tego, czy odbiorcy zdążyli się przygotować na ten dodatkowy wydatek. Decyzja ta, zatwierdzona przez Urząd Regulacji Energetyki, jest jasnym sygnałem, iż okres ochronnych buforów energetycznych stopniowo dobiega końca. Polacy będą musieli ponownie ponosić pełne koszty funkcjonowania krajowego systemu energetycznego, bez dodatkowych form wsparcia ze strony państwa w tym konkretnym obszarze. To strategiczny ruch rządu, który ma na celu stopniowe przywracanie rynkowych mechanizmów cenowych, choć dla wielu gospodarstw domowych będzie to odczuwalne obciążenie.

Ile zapłacisz? Konkretne stawki dla wszystkich gospodarstwa

Wysokość miesięcznej opłaty mocowej nie jest jednolita dla wszystkich. Zależy ona bezpośrednio od rocznego zużycia energii elektrycznej przez dane gospodarstwo domowe. Urząd Regulacji Energetyki (URE) podzielił odbiorców na cztery precyzyjne grupy taryfowe, z których każda ma przypisaną własną stawkę netto, co sprawia, iż rachunki mogą znacząco się różnić w zależności od nawyków konsumpcyjnych.

• Gospodarstwa najbardziej oszczędne, zużywające do 500 kilowatogodzin (kWh) rocznie, zapłacą najmniej – ich dodatkowy koszt wyniesie zaledwie 2,86 złotych miesięcznie.
• Rodziny, których roczne zużycie mieści się w przedziale od 500 do 1200 kWh, będą płacić 6,86 złotych dodatkowo każdego miesiąca.
• Zdecydowana większość polskich gospodarstw domowych, których roczne zużycie waha się od 1200 do 2800 kWh, zapłaci 11,14 złotych netto miesięcznie. To właśnie do tej grupy należy statystyczna polska rodzina, zużywająca rocznie około 2000-2500 kilowatogodzin energii elektrycznej.
• Najwyższą stawką obciążone zostaną gospodarstwa przekraczające próg 2800 kWh rocznie – będą płacić aż 16,01 złotych miesięcznie. Ta kategoria obejmuje przede wszystkim rodziny intensywnie korzystające z energochłonnych urządzeń, takich jak klimatyzacja, pompy ciepła, piece akumulacyjne czy domowe ładowarki do samochodów elektrycznych.

W perspektywie całego roku, powrót opłaty mocowej oznacza dla przeciętnego polskiego gospodarstwa domowego dodatkowy wydatek przekraczający 130 złotych. Gospodarstwa o najwyższym zużyciu energii będą musiały przygotować się na roczny koszt sięgający choćby 192 złotych. Te kwoty, choć mogą wydawać się umiarkowane w skali miesiąca, w kontekście wzrastających cen praktycznie wszystkich towarów i usług, stanowią kolejne obciążenie dla domowych budżetów, szczególnie dotkliwe dla rodzin już borykających się z wysokimi rachunkami za energię.

Za co adekwatnie płacimy? Ukryte koszty systemu energetycznego

Opłata mocowa jest jednym z najbardziej złożonych, a jednocześnie kluczowych elementów polskiego systemu energetycznego. Wbrew powszechnemu przekonaniu, nie jest to opłata za faktycznie zużytą energię elektryczną. Jej istotą jest finansowanie gotowości elektrowni do dostarczenia prądu w każdej chwili, choćby jeżeli w danym momencie nie produkują one energii. System ten ma na celu przede wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju poprzez finansowanie rezerw mocy produkcyjnych. Oznacza to, iż elektrownie, które przez większość czasu mogą pozostawać nieaktywne, muszą być gotowe do uruchomienia w ciągu zaledwie kilku minut, gdy zapotrzebowanie na energię dramatycznie wzrośnie, na przykład w szczytach zapotrzebowania w zimie lub podczas nagłych awarii.

Dzięki opłacie mocowej, właściciele elektrowni otrzymują gwarantowane wynagrodzenie choćby wtedy, gdy ich zakłady nie produkują energii. Ma to zachęcać do budowy nowych mocy wytwórczych oraz modernizacji istniejących instalacji, co teoretycznie przekłada się na większą stabilność i niezawodność dostaw prądu do odbiorców końcowych. Środki zebrane z tej opłaty mają również wspierać rozwój krajowej energetyki i modernizację sieci przesyłowych, co powinno skutkować rzadszymi awariami i lepszą jakością dostaw. System opłaty mocowej ma również motywować inwestycje w nowoczesne, elastyczne źródła energii, które mogą gwałtownie dostosowywać produkcję do zmiennego zapotrzebowania, co jest szczególnie istotne w kontekście rosnącego udziału odnawialnych źródeł energii, których wydajność jest uzależniona od warunków pogodowych. Krytycy tego rozwiązania wskazują jednak, iż opłata mocowa to w praktyce dodatkowy podatek energetyczny, który obciąża końcowych odbiorców, sprawiając, iż polscy konsumenci płacą podwójnie – zarówno za faktycznie zużytą energię, jak i za samo utrzymanie krajowego systemu energetycznego w gotowości.

Jak obniżyć rachunki? Praktyczne porady dla oszczędnych

Powrót opłaty mocowej może stać się dodatkową motywacją dla gospodarstw domowych do bardziej racjonalnego i świadomego zarządzania zużyciem energii elektrycznej. Kluczem do obniżenia dodatkowych kosztów jest próba zmniejszenia rocznego zużycia prądu do niższej grupy taryfowej. Na przykład, rodziny, które zdołają obniżyć swoje roczne zużycie poniżej progu 1200 kWh, automatycznie przejdą do niższej grupy taryfowej i będą płacić znacznie mniej – zamiast 11,14 zł, zaledwie 6,86 zł miesięcznie.

Najprostszymi i najskuteczniejszymi metodami ograniczenia zużycia energii są: wymiana tradycyjnego oświetlenia na nowoczesną technologię LED, która zużywa choćby o 80% mniej energii; konsekwentne korzystanie z urządzeń AGD (pralki, zmywarki) w trybach ekonomicznych i poza godzinami szczytu; oraz bezwzględne wyłączanie elektroniki z trybu czuwania (stand-by), która potrafi niepostrzeżenie generować znaczące koszty. Warto również unikać jednoczesnego używania wielu energochłonnych urządzeń, takich jak piekarnik, czajnik elektryczny i suszarka do włosów. Szczególną uwagę na wysokość opłaty mocowej powinny zwrócić gospodarstwa domowe planujące zakup samochodów elektrycznych, pomp ciepła czy innych nowoczesnych rozwiązań energetycznych. Te inwestycje, choć korzystne dla środowiska i w długoterminowej perspektywie, mogą znacząco zwiększyć zużycie prądu i tym samym przesunąć dane gospodarstwo do wyższej grupy taryfowej, zwiększając miesięczne koszty energii.

Tarcza wciąż działa: Co z resztą dopłat?

Mimo powrotu opłaty mocowej, warto podkreślić, iż rząd utrzymał w mocy inne, najważniejsze elementy tarczy energetycznej dla gospodarstw domowych. Najważniejszym z nich jest zamrożenie cen samej energii elektrycznej, co częściowo kompensuje dodatkowe obciążenia związane z opłatą mocową. Dzięki temu mechanizmowi, polskie rodziny wciąż są chronione przed pełnym skokiem cen prądu, który mógłby być znacznie bardziej dotkliwy niż powracająca opłata mocowa. Podstawowa stawka za kilowatogodzinę energii pozostaje na sztucznie obniżonym poziomie, co pozwala uniknąć dramatycznych podwyżek rachunków, które w innych krajach Europy uderzyły z pełną siłą.

Powrót opłaty mocowej to więc element stopniowego wycofywania się państwa z najdroższych form wsparcia energetycznego, przy jednoczesnym zachowaniu kluczowych mechanizmów ochronnych, które przez cały czas chronią domowe budżety przed najgorszymi scenariuszami. Rząd testuje w ten sposób społeczną akceptację dla przywracania rzeczywistych kosztów funkcjonowania systemu energetycznego, jednocześnie dając czas na adaptację do nowych realiów. Dla milionów polskich rodzin lipiec 2025 roku oznacza konieczność uwzględnienia dodatkowych 11-16 złotych miesięcznie w domowych budżetach. To może nie wydawać się dramatyczną kwotą w skali pojedynczego rachunku, ale w kontekście ogólnego wzrostu kosztów życia, każdy dodatkowy wydatek ma znaczenie dla rodzinnych finansów i wymaga przemyślanej strategii zarządzania budżetem.