Trump, aby wzbogacić siebie i swoją rodzinę, wykorzystuje swoje wpływy polityczne na różnych frontach. Niemal codziennie pojawiają się doniesienia o nowych umowach, inicjatywach ustawodawczych, postępowaniach sądowych. Nie wszystkie mają tak oczywisty charakter kleptokratyczny, jak jumbojet za 400 mln dol. (ok. 1 mld 448 mln zł), który rząd Trumpa przyjął jako prezent od Kataru. Trend ten wskazuje jasny kierunek.
Przede wszystkim 47. prezydent przekształca Stany Zjednoczone zgodnie ze swoją wizją: w idealną kleptokrację. Wszystko, co przynosi pieniądze imperium Trumpa, jest dobre. Magazyn „Forbes” szacuje, iż majątek Trumpa wzrósł o 3 mld dol. (ponad 10 mld 800 mln zł) w ciągu dziewięciu miesięcy jego prezydentury. Trump zbija fortunę, stosując nietypową taktykę.
Największe kłamstwo rządów Trumpa rozpowszechniła gazeta „Washington Post”. Jej slogan z 2017 r. „Democracy dies in Darkness” („Demokracja umiera w ciemności”) nie mógłby być dalszy od rzeczywistości: najważniejsza demokracja świata jest w tej chwili podkopywana od wewnątrz na oczach wszystkich. Krok po kroku administracja Trumpa podważa fundamentalne zasady demokracji: podział władzy, ochronę mniejszości czy wolność prasy.
Przedsięwzięcia biznesowe Trumpa można z kolei podzielić na następujące obszary: bezpośrednia ingerencja w gospodarkę o charakterze protekcjonistycznym; przebudowa państwa prawa w celu uniemożliwienia ścigania karnego lub umożliwienia wzbogacenia się; bezpośrednie nadużywanie władzy w celu wywierania presji na przedsiębiorstwa lub osoby oraz klasyczna przedsiębiorczość, (najczęściej jednak zamieszone są w nią interesy państwowe).
Strategia przytłoczenia „Flood the zone with shit” („Zalewaj strefę g*wnem”), doskonale ujęta przez byłego doradcę Trumpa, Steve’a Bannona, polegająca na całkowitym zalaniu opinii publicznej kontrowersyjnymi oświadczeniami i działaniami politycznymi, znajduje również zastosowanie we wzbogacaniu się samego Trumpa.
Oto kilka przykładów.
Bezpośrednia ingerencja w gospodarkę
W sierpniu, na bezpośrednie polecenie Trumpa, Stany Zjednoczone przejęły 10 proc. udziałów Intela, firmy produkującej chipy, która borykała się z problemami . Od tego czasu akcje spółki wzrosły o ponad 30 proc.
Nvidia, lider w dziedzinie chipów i sztucznej inteligencji, podążyła za pomysłem Trumpa i w połowie września ogłosiła gigantyczną inwestycję w wysokości pięciu mld dol. (ok. 18 mld 120 mln zł, licząc po obecnym kursie wymiany walutowej) w firmę Intel. Umowę pochwalił między innymi socjalista Bernie Sanders.
Strategia ta nie jest bynajmniej nowa. Trump zatwierdził przejęcie producenta stali US Steel przez japońskiego konkurenta Nippon Steel tylko pod warunkiem uzyskania przez rząd USA „złotych akcji” oraz stałej możliwości mianowania członka zarządu.
W sporze z Danią o Grenlandię Trump wstrzymał realizację ogromnego i prawie ukończonego projektu farmy wiatrowej duńskiej spółki państwowej Orsted w pobliżu Rhode Island, co kosztowało firmę miliony euro i wywarło ogromną presję na kurs akcji. Ostatecznie amerykański sędzia uchylił tę decyzję, ale ostatnie słowo w tej sprawie jeszcze nie zostało powiedziane.
Emir Kataru, szejk Tamim bin Hamad al-Thani (z prawej) i Donald Trump podczas ceremonii podpisania porozumienia w Pałacu Królewskim, Doha, Katar, 14 maja 2025 r.Qatari Amiri Diwan Office / PAP
Przebudowa państwa prawa
Już w styczniu rząd Trumpa zwolnił kilkunastu inspektorów generalnych — urzędników, którzy po aferze Watergate zostali powołani jako niezależny organ kontrolny w ramach agencji rządowych. Prezydent wydał rozporządzenie, które podważa niezależność organów takich jak Federalna Komisja Handlu (Federal Trade Commission) oraz amerykańska Komisja Papierów Wartościowych i Giełd (SEC), które odgrywają istotną rolę w wykrywaniu i karaniu korupcji.
Równie znaczące jest to, iż była prawniczka Trumpa, a w tej chwili prokurator generalna Pam Bondi, jako jedną z pierwszych decyzji urzędowych rozwiązała grupę zadaniową KleptoCapture i powiązaną z nią inicjatywę, która walczyła z rosyjskimi oligarchami. Sam Trump zarządził sześciomiesięczne zawieszenie ustawy Foreign Corrupt Practices Act (FCPA).
Nadużywanie władzy
Trump nieustannie wykorzystuje swoją pozycję najpotężniejszego człowieka w kraju. Przykłady można wymieniać w nieskończoność. Od wszystkich trzech największych platform społecznościowych otrzymał 57 mln dol. (ok. 206 mln zł) w ramach ugody za wykluczenie po 6 stycznia.
Wszystkie cztery duże akty oskarżenia przeciwko Trumpowi z 2023 r. zostały umorzone lub zakończyły się fiaskiem.
Trump regularnie wzywa do prześladowania przeciwników politycznych.
Dalszy ciąg artykułu pod materiałem wideo
Klasyczna przedsiębiorczość
Aktywa i udziały Trumpa są oficjalnie zarządzane przez jego dwóch synów, Erica i Donalda Jr. W przeciwieństwie do poprzednich prezydentów, biznes Trumpa nie stoi w miejscu — wręcz przeciwnie. w tej chwili istnieje co najmniej pięć różnych przedsięwzięć związanych z kryptowalutami, w tym memecoin $Trump, który został wprowadzony na rynek w styczniu 2025 r. Kilka tygodni później Trump złagodził regulacje dotyczące kryptowalut. Forbes wymienia obroty kryptowalutami jako największy czynnik wpływający na wzrost majątku Trumpa.
Przychody klubu Trumpa Mar-a-Lago na Florydzie wzrosły w tym roku czterokrotnie. Nieruchomość ta jest jedną z czterech oficjalnych rezydencji prezydenckich, obok Białego Domu, Trump Tower w Nowym Jorku i klubu golfowego Trumpa w New Jersey. Do przekazywania oficjalnych i półoficjalnych komunikatów prezydent Stanów Zjednoczonych korzysta również z własnej sieci społecznościowej Truth Social.
Firmy i inwestorzy giełdowi podążają za Trumpem
Większość amerykańskich firm i inwestorów giełdowych podąża za przykładem Trumpa. Oprócz kontrowersji związanych z krachem giełdowym, spowodowanym polityką celną Trumpa, jego działania często nie są krytykowane. Wręcz przeciwnie: giełda z zadowoleniem przyjmuje politykę gospodarczą Trumpa, podobnie jak jego bezpośrednie interwencje na rynku. Pomimo tymczasowych drastycznych strat, indeks S&P 500 wzrósł od początku roku o 14 proc.
Oprócz Intela widać to także na przykładzie kursu akcji firmy Pfizer. Po zawarciu przez Trumpa umowy z gigantem farmaceutycznym akcje spółki w środę 30 września poszybowały w górę. Umowa obejmuje uruchomienie rządowej strony internetowej o nazwie TrumpRx, na której leki mają być sprzedawane.
